УРАН КАЛДЫКТАРЫНЫН ТААСИРИ ЖАҢЫ ТӨРӨЛГӨН БАЛДАРДАГЫ СӨӨКТҮН КЫЗЫЛ КЕМИГИНИН АБАЛЫ
DOI:
https://doi.org/10.54890/.v2i2.985Аннотация
Адамдын кан түзүүчү органдары дененин жаңы кан клеткаларын түзүү функциясын аткарган негизги структураларына кирет. Кыргызстандын ар кайсы аймактарында жаңы төрөлгөн балдардын сөөгүнүн кызыл кемигинин миелограммасынын өзгөчөлүктөрүн баалоо кирет. Кыргызстандын аймактарында каза болгон жаңы төрөлгөн 42 баладан пункциялык биопсия ыкмасы менен сөөктүн кызыл кемигинин гистологиясы изилденген. Препараттарда миелокариоциттердин саны, ретикулоциттер, ал эми мазокторд миелограммалар эсептелет. Бишкек шаарынын, Чолпон-Ата шаарынын жана Нарын шаарында жашагандардын миолограммасы аныкталды. Нарын (500 клеткага Уюлдук элементтердин реалдуу эсеби) клеткалык стерналдык пунктат, канды пайда кылуучу бардык өсүндүлөрү сакталган. Кара-Балта шаарынын жашагандарындагы бластын көрсөткүчү 0%, промиелоциттер 1,2%, лимфоциттер 21,6%, эритроид өсүндүлөрү 16,9% жана кызыл кандын жетилүү индекси 0,7% экендиги белгиленген. Чолпон-Ата шаарында жашагандардын Бишкек шаарында жашагандарга салыштырмалуу лимфоциттери 12,9% га бир аз көбөйгөн, ал эми эритроид өсүндүсү 17,4% га бир аз азайган. Нарын шаарынында жашаган ымыркайларынын миелограммасынын көрсөткүчтөрү Бишкек шаарынын маалыматтары менен салыштырганда эритроид өсүндүсү 2,2% га жогорулаган. Мегакариоциттер жетиштүү санда, жетилген тромбоциттер аз. Уран калдыктарынын сактагычына жакын жайгашкан Кара-Балта шаарында жашоо сөөк чучугунун кан түзүүчү функциясынын бузулушу, сөөк тканынын түзүлүшү жана строманын абалы, кан түзүүчү жана майлуу ткандардын катышынын өзгөрүшү менен коштолот, клеткалык курам патологиялык процесстердин ар кандай даражасы менен мүнөздөлөт, муну Кара-Балта шаарында жашаган ымыркайлардын миелограмма көрсөткүчтөрү КР башка региондорунун көрсөткүчтөрүнө салыштырмалуу көрсөтөт.
Ключові слова:
гистологиялык изилдөө, кызыл жилик чучугу, миелограмма, өлгөн ымыркайдын материалы.Посилання
1. Тухватшин Р.Р., Аумолдаева З.М., Абаева Т.С., Исупова А.А. Биохимические показатели крови у животных различного возраста при отравлении тяжелыми металлами. Сибирский медицинский вестник. 2018;4:47-50.
2. Балыкин М.В. Механизмы регуляции микроциркуляторного гемостаза в условиях гор. В кн.: Абдумаликова И.А., Балыкин М.В., Горохова Г.И., Гринько Л.Г., Шидаков Ю.Х.-М., ред. Горная микроангиология. Бишкек: КРСУ; 2019: 50–64.
3. Волков А.В. Морфология репаративного остеогенеза и остеоинтеграции в челюстно- лицевой хирургии [диссертация]. М.; 2018. 261с.
4. Чугунова И.П., Валеева Г.К., Васильева А.И., Петрова Н.А., Чернова А.И., Багильдинская А.В. и др. Значение анализа на миелограмму у гематологических больных. Молодой ученый. 2018;9(195):64-8.
5. Ахмерзаева З.Х. Эпидемиологическое исследование острых лейкозов в отдельных регионах Российской Федерации [диссертация]. М.; 2018. 26с.
6. Шувалова М.С., Шаназаров А.С., Шидаков Ю.Х. Сосудистое сплетение и микроциркуляция головного мозга при черепно-мозговой травме, возникшей в условиях высокогорья. Ульяновский медико-биологический журнал. 2020;4:153-66.
7. Ахунбаев С.М., Казыбекова А.А., Туманбаева Ж.С. Возрастные изменения иммунной реактивности у жителей горной местности Кыргызстана. Бюллетень науки и практики. 2020; 6(7):139-145.
8. Тютина К.В., Гущин Я.А., Макарова М.Н., Макаров В.Г. Оценка красного костного мозга в доклинических исследованиях. Трасляционная медицина. 2020;7(5):119-30.
9. Абаева Т.С., Жанганаева М.Т. Морфофункциональная характеристика иммунного статуса у людей подросткового возраста. Астана медициналык журналы. 2022;1:342-8. https://doi.org/10.54500/2790-1203.S1.2022.342-348
10. Зинченко Д.А. Возрастная морфология иммунных органов индеек различных генотипов в постнатальном онтогенезе [диссертация]. Ставрополь: СГАУ; 2019. 151 с.
11. Aбаева Т.С., Tухватшин Р.Р. Показатели красного костного мозга у людей пожилого возраста. Вестник КГМА. 2020; 5(5-6):10-7.
12. Khanna K, Mishra KP, Ganju L, Kumar B, Sing SB. High-altitude-induced alterations in gutimmune axis: a review. International reviews of immunology. 2018;37(2):119-26.
##submission.downloads##
Жарыяланганы
Як цитувати
Номер
Розділ
