АНАЛИЗ ИМЕЮЩИХСЯ МЕТОДОВ ОЛЬФАКТОМЕТРИИ

В.А. Насыров; Н.В. Солодченко; М.А.  Мадаминова; З.М. Алиева; А.С. Красноштанова

doi:10.54890/1694-6405_2023_4_181

В.А. Насыров Н.В. Солодченко М.А. Мадаминова З.М. Алиева А.С. Красноштанова

DOI:

https://doi.org/10.54890/1694-6405_2023_4_181

Аннотация

Олфактометрия (жыт сезүү функциясын изилдөө) жыттын курчтугун изилдөөнүн сандык ыкмаларын (жыт берүүчү заттарды кабыл алуунун босогосун, адаптация жана жыттын калыбына келүү убактысын аныктоо), ошондой эле жыттын жытын аныктоонун сапаттык ыкмаларын колдонууну камтыйт. жыттарды таануу жана айырмалоо жөндөмү [1]. Макалада авторлор жыт сезүү функциясынын төмөндөшүнүн жана бузулушунун адам жашоосундагы ролуна токтолушкан. Зыяндын даражасын аныктоо үчүн олфактометриянын жардамы менен жыт сезүү функциясын аныктоо методдору каралды. Биз ошондой эле КМШ өлкөлөрүндө, АКШда жана Европада болгон олфактометрия ыкмаларына анализ жасадык. Анализден кийин биз Кыргыз Республикасынын резиденттери менен иштөө үчүн ылайыктуу олфактометриянын модификацияланган топтомун тандап алдык. Сунушталган топтомго 9 одоранттар кирет - бейтаптар оңой тааный турган жыпар жыттуу заттар. Одоранттар эритмелер түрүндө берилет жана вакутайнерлерге салынат. Иштин жүрүшүндө жыт сезүү функциясынын нормасынын көрсөткүчтөрү, ошондой эле жыт сезүү анализаторунун бузулуу деңгээлинин басымдуулугу аныкталды. Коронавирус инфекциясы менен ооруган бейтаптардын жашы менен алардын жыт сезүү сезимин калыбына келтирүү
жөндөмдүүлүгүнүн ортосунда мүмкүн болгон байланыш аныкталды. Аткарылган иштер оториноларингологиялык жардамдын бардык деңгээлдеринде олфактометрияны жүргүзүүгө жана келечекте жыт сезүү анализаторунун бузулушун дарылоого кеңири мамиле жасоого мүмкүндүк берет.

Ключові слова:

олфактометрия, жыт сезүү анализаторунун бузулушу, эпидемия, коронавирус инфекциясы, баш сөөктүн алдыңкы чуңкурчасынын шишиктери, психиатриялык оорулар, жыт сезүү анализаторунун босоголору, дисосмия.

Посилання

1. Афонькин В.Ю., Домрачев A.A. Об исследовании обонятельного анализатора. Вестник оториноларингологии. 2002;2:45-46.

2. Киселев В.Д., Томилова И.Н., Плешкова Н.В. Лабораторный практикум по физиологии человека. Барнаул: Изд-во АлтГУ; 2008.125 с.

3. Adrian E. Recent developments in the study of sense organs J. Royal Soc. Arts (UK). 1954;102(8):756-763

4. Вахрушев С.Г., Смбатян А.С. Диагностическая ценность различных методов ольфактометрии. Российская оториноларингология. 2016;3(82):48-53. https://doi.org/10.18692/1810-4800-2016-3-48-53

5. Морозова С.В., Савватеева Д.М., Петрова Е.И. Обонятельные расстройства у пациентов с нейродегенеративными и психическими заболеваниями. Неврологический журнал. 2014;19(1):4-8

6. Штаб КР по COVID-19 [Электронный ресурс]. Режим доступа: https://t.me/RshKRCOV (дата обращения: 07.02.23).

7. Покровский В.И., Киселев О.И., Назаров П.Г. SARS: тяжелый острый респираторный синдром. Новый вирус, новая болезнь. Цитокины и воспаление. 2003;2(2):42–51.

8. Буланов А.Ю., Ройтман Е. В. Новая коронавирусная инфекция, система гемостаза и проблемы дозирования гепаринов: это важно сказать сейчас. Тромбоз, гемостаз и реология. 2020;2:11–18. https://doi.org/10.2555/THR. 2020.2.0913

9. Временные методические рекомендации «Профилактика, диагностика и лечение новой коронавирусной инфекции (COVID-19)», Версия 7 (03.06.2020). Министерство здравоохранения Российской Федерации. 2020. 166 с. Режим доступа: http://mpmo.ru/content/2020/06/Metodicheskie–recomendatsiiminzdrava-RF-versiya-7.pdf

10. Paules CI, Marston HD, Fauci AS. Coronavirus infections – more than just the common cold. JAMA. 2020;323(8): 707-8https://doi.org/10.1001/jama.2020.0757

11. Guan WJ, Ni ZY, Hu Y, Liang WH, Ou CQ, He JX et al. Clinical Characteristics of Coronavirus Disease 2019 in China. N Engl. J Med. 2020;382:1708-1720. https://doi.org/10.1056/NEJMoa2002032

12. The Novel Coronavirus Pneumonia Emergency Response Epidemiology Team. The Epidemiological Characteristics of an Outbreak of 2019 Novel Coronavirus Diseases (COVID-19) – China, 2020. China CDC Weekly. 2020; 2(8):113–22.

13. Зеликович Е.И. Лучевая диагностика. В кн.: Богомильский М.Р., Чистякова В.Р., ред. Детская оториноларингология. Руководство для врачей в двух томах. Т. 2. М.; 2005:120-162

14. Mandel SA, Morelli M, Halperin I, Korczyn AD. Biomarkers for prediction and targeted prevention of Alzheimer's and Parkinson's diseases: evaluation of drug clinical efficacy. EPMA J. 2010 Jun;1(2):273-92. https://doi.org/10.1007/s13167-010-0036-z

14. Simmen D, Briner H.R, Hess K. Screeningtest des Geruchssinnes mit Riechdisketten Screening of olfaction with smell diskettes. Laryngorhinootologie. 1999;78(3):125-130. https://doi.org/10.1055/s-2007-996844

15. Морозова С.В., Савватеева Д.М., Тимурзиева А.Б. Обонятельные расстройства у пациентов с психическими заболеваниями. Журнал неврологии и психиатрии. 2014;(7):73-78.

16. Морохоев. В.И. Ольфактометрия в клинической практике. Практическая медицина. 2011;(3):19-21.