АИВ-ИНФЕКЦИЯДАГЫ КОШУМЧА ООРУЛАРДЫН МҮНӨЗДӨМӨСҮ (Ош облустун мисалында)
DOI:
https://doi.org/10.54890/.v4i4.1049Аннотация
АИВ-инфекциясынын кошумча ооруларынын структурасы келтирилген жана кошумча ооруларындын Charlson индекси бааланган. Ош облустар аралык бириккен клиникалык ооруканасынын (ООАБКО) жугуштуу оорулар бөлүмүнүн негизинде ретроспективдүү обсервативдик изилдөө жүргүзүлүп, 2009-2021-жылдар аралыгында АИВ- инфекциясы аныкталган 130 бейтаптын маалыматтары изилденген. АИВ-инфекциясында кошумча оорулар жогорку жыштык менен кездешет (76,9±3,7%), ал эми баңги затын сайган адамдарда (БЗСА) 1,5 эсе жогору кездешет. Жогорку кошумча ооруларындын Charlson индекси (7-10 упай) 26,2% бейтаптарда аныкталган, бул бир жылдын ичинде өлүмгө алып баруу мүмкүнчүлүгүн көрсөтүп турат. Кошумча оорулардын структурасында теринин жана былжыр челдин инфекциялары (55,4%), дем алуу органдарынын оорулары (53,1%), боордун бузулушу (43,1%), АИЖС (адамдын иммундук жетишсиздик синдрому) менен байланышкан оорулар(30,7%) басымдуулук кылат. АИВ- инфекциясы менен өнөкөт кошулган оорулар, өзгөчө улгайган бейтаптардын арасында, кеңири жайылууда. Бул медициналык кызматкерлер тарабынан өзгөчө көңүл буруу, кошумча ооруларды аныктоо жана дарылоо үчүн кошумча текшерүүлөр зарыл экени көрсөтүлдү. Биздин изилдөөбүздүн натыйжалары АИВ-инфекциясын жуктурган адамдардын арасында кошумча оорулардын мүмкүн болуучу татаал айкалыштары
жөнүндө медициналык адистердин маалымдуулугун жогорулатууга жардам берет.
Ключові слова:
АИВ-инфекциясы, кошумча оорулар, баңги затын сайган адамдар, ооруларды аныктоо, дарылооПосилання
1. Хоффман К., Рокштро Ю.К. Лечение ВИЧ-инфекции 2009. М.: Р.Валент; 2010. 648с.
2. Беляков Н.А., Рахманова А.Г., ред. Вирус иммунодефицита человека – медицина. Руководство для врачей. 3-е изд. СПб.: Балтийский медицинский образовательный центр; 2012. 656с.
3. Всемирная организация здравоохранения. Сводное руководство по использованию антиретровирусных препаратов для лечения и профилактики ВИЧ-инфекции: рекомендации с позиций общественного здравоохранения. 2-е изд. Женева:ВОЗ; 2016. 429с. Режим доступа: https://iris.who.int/handle/10665/343998
4. Roomaney RA, van Wyk B, Pillay-van Wyk V. Aging with HIV: Increased Risk of HIV Comorbidities in Older Adults. Int J Environ Res Public Health. 2022 Feb;19(4):2359. https://doi.org/10.3390/ijerph19042359
5. Cahill S, Valadéz R. Growing older with HIV/AIDS: new public health challenges. Am J Public Health. 2013 Mar;103(3):e7-e15. https://doi.org/10.2105/AJPH.2012.301161
6. Guaraldi G, Prakash M, Moecklinghoff C, Stellbrink HJ. Morbidity in older HIV-infected patients: impact of long-term antiretroviral use. AIDS Rev. 2014 Apr-Jun; 16(2):75-89. PMID: 24759453
7. Wing EJ. The aging population with HIV infection. Trans Am Clin Climatol Assoc. 2017;128:131-144. PMC5525433
8. Schouten J, Wit FW, Stolte IG, Kootstra NA, Valk M, Geerlings SE et al. Cross-sectional comparison of the prevalence of age-associated comorbidities and their risk factors between HIV-infected and uninfected individuals: the AGEhIV cohort study. Clin Infect Dis. 2014 Dec; 59(12):1787–97. https://doi.org/10.1093/cid/ciu701
9. Guaraldi G, Orlando G, Zona S, Menozzi M, Carli F, Garlassi E, et al. Premature age-related comorbidities among HIV-infected persons compared with the general population. Clin Infect Dis. 2011 Dec;53(11):1120–6. https://doi.org/10.1093/cid/cir627
10. Олейник А.Ф., Фазылов В.Х. Значение коморбидности при ВИЧ-инфекции. Журнал для непрерывного медицинского образования врачей. Инфекционные болезни: новости, мнения, обучение. 2017;(1):101-108.
11. Беляков Н.А., Рассохин В.В., Леонова О.Н. Степанова Е.В., Бобрешова А.С. Интегральная оценка тяжести состояния больного на фоне коморбидности при ВИЧ-инфекции. ВИЧ-инфекция и иммуносупрессия. 2017;9(3):47-53. http://dx.doi.org/10.22328/2077-9828-2017-9-3-47-53
12. Guaraldi G, Zona S, Brothers TD, Carli F, Stentarelli C, Dolci G et al. Aging with HIV vs. HIV seroconversion at older age: a diverse population with distinct comorbidity profiles. PLoS One. 2015 Apr;10(4):e0118531. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0118531
13. Ahmad OB, Boschi-Pinto C, Lopez AD, Murray CJL, Lozano R, Inoue M. Age standardization of rates: a new WHO standard EIP/GPE/EBD. World Health Organization. 2001;31:12. Available from: https://cdn.who.int/media/docs/default-source/gho-documents/global-health estimates/gpe_ discussion_ paper_ series_ paper31_2001_age_ standardization_ rates.pdf
14. World Health Organization. WHO case definitions of HIV for surveillance and revised clinical staging and immunological classification of HIV-related disease in adults and children. Geneva: WHO; 2007. 48 p. Available from: https://iris.who.int/handle/10665/43699
15. Charlson ME, Pompei P, Ales KL, MacKenzie CR. A new method of classifying prognostic comorbidity in longitudinal studies: development and validation. J Chron Dis. 1987; 40(5):373-83. https://doi.org/10.1016/0021-9681(87)90171-8
16. Беляков Н.А., Рассохин В.В. Коморбидные состояния при ВИЧ-инфекции. Основы проблемы. СПб: Балтийский медицинский образовательный центр; 2018. 184c.
17. Урунова Д.М., Ахмеджанова З.И. Оценка индекса коморбидности у ВИЧ-инфицированных пациентов до начала АРТ. Журнал инфектологии. 2022;14(4):94-101. https://doi.org/10.22625/2072-6732-2022-14-4-94-101
18. Gallant J, Hsue P.Y, Shreay S, Meyer N. Comorbidities Among US Patients With Prevalent HIV Infection–A Trend Analysis. J Infect Dis. 2017 Dec; 216(12):1525-1533. https://doi.org/10.1093/infdis/jix518
19. Winston A, Francesco DD, Post F, Boffito M, Vera J, Williams I et al. Comorbidity indices in people with HIV and considerations for coronavirus disease 2019 outcomes. AIDS. 2020 Oct;34(12):1795–1800. https://doi.org/10.1097/QAD.0000000000002606
20. Nlooto M. Comorbidities of HIV infection and health care seeking behavior among HIV infected patients attending public sector healthcare facilities in KwaZulu-Natal: A cross sectional study. PLoS One. 2017;12(2):e0170983. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0170983
##submission.downloads##
Жарыяланганы
Як цитувати
Номер
Розділ
