РОССИЯНЫН ГАЗДЫ КАЙРА ИШТЕТИП ЧЫГАРУУ ӨНӨР ЖАЙ АЙМАГЫНДАГЫ УЛУУ КАРДАРЛАРДЫН АРАСЫНДАГЫ ПНЕВМОТУБЕРКУЛОЗ БОЮНЧА ЭПИДЕМИОЛОГИЯЛЫК АБАЛ
DOI:
https://doi.org/10.54890/.v1i1.892Аннотация
Россиянын Астрахань областындагы экологиялык жана санитардык - гигиеналык абалды эске алуу менен чоң адамдар арасында пневмотуберкулездун эпидемиологиялык абалына талдоо жүргүзүлгөн. Күкүрттүү суутектин таралышы менен жакын жайгашкан калктуу аймактарда шамалдын агымынын багытынын ортосундагы байланыштар аныкталды. Ошондой эле, автомобиль транспортунан бөлүнүп чыккан аэротехногендик зыяндуу булгоочу заттардын көлөмү чоң кишилердин ооруга чалдыгуу жана ооруга чалдыккандыгы менен байланыштуу. Мындан тышкары, «Астрахань Газпром өндүрүшү» ЖЧКсынын ишканаларынын комплекстүү терс таасирине эң жакын жайгашкан аймактар, максималдуу түрдө дуушар болот жана калк арасында Кох таякчасы оорусунун көбөйүшүнө алып келет. Мындай өндүрүштөн чыккан зыяндуу заттардын таасирин азайтуу үчүн санитардык гигиеналык көзөмөлдү күчөтүү зарыл экендиги түшүнүктүү, ошондой эле «Астрахань Газпром өндүрүшү» ЖЧКсынын ишканаларынын жабдууларын техникалык жактан жакшыртууну өз убагында жана үзгүлтүксүз жүргүзүп туруу керек. Бул аймактардын жашоочулары тийиштүү диагностика менен үзгүлтүксүз медициналык текшерүүдөн өтүп турушу керек, калк арасында өз убагында зыяндуу булгоочу заттардын чыгышы жөнүндө түшүндүрмө берип кабарлап туруулары зарыл.
Ключові слова:
Эпидемиологиялык көрсөткүчтөр, экологиялык жана антропогендик факторлор, пневмотуберкулез, Астрахань аймагы, аэротехногендик булгоочу заттар, санитардык-гигиеналык контроль.Посилання
1. Воронкова К.И., Бубнова А.В., Безуглова М.С. Экологические проблемы Астраханской области. Географические науки и образование: материалы VIII Всероссийской научно-практической конференции. Астрахань: Издательство Астраханского государственного университета; 2015:190-192.
2. Голохваст С.К., Чернышев В.В., Угай С.М. Выбросы автотранспорта и экология человека (обзор ːлитературы). Экология человека. 2016;(1):9-14.
3. Касымова Р.О., Касымов О.Т., Абжалбекова Н.Т. Природные и природно-техногенные процессы окружающей среды Кыргызстана. Здравоохранение Кыргызстана. 2016;(1):11-15.
4. Чуйков Ю.С., Чуйкова Д..Ю., Сиговатова М.В. Экология Астраханской области. Астрахань: Учебное пособие. 2010. 264 с.
5. Калмамбетова Г.И., Кадыров А.С., Мойдунова Н.К., Сыдыкова М.М. Молекулярная эпидемиология туберкулеза в Кыргызской Республике.Здравоохранение Кыргызстана. 2022;(2):86-91.
6. Алишеров А.А., Касымов О.Т. Динамика основных эпидемиологических показателей по туберкулезу в Кыргызской Республике в 2000-2010 гг. Медицина Кыргызстана. 2011; (5):44-48.
7. Искакова Ф.А. Факторный анализ летальных исходов от туберкулеза в Казахстане. Здравоохранение Кыргызстана. 2010; (3):235-238.
8. Торгаутов А.С. Применение специализированного продукта "Ахлак" на основе козьего молока в комплексном лечении больных с первые выявленным туберкулезом легких. Здравоохранение Кыргызстана. 2016; (1):36-42.
9. Рыгзынова М.В. Влияние экологических факторов на здоровье человека в республике Бурятия. Фундаментальные научные исследования: теоретические и практические аспекты: материалы международной научно-практической конференции. Кемерово: Издательство ООО «Западно-Сибирский научный центр»; 2016:150-153.
10. Марцев А.А., Трифонова Т.А. Роль факторов окружающей среды в эпидемиологии туберкулеза на территории Владимирской области. Здравоохранение Российской Федерации. 2014; 58 (2): 39-42.
11. Ahmed N, Hasnain S. Molecular epidemiology of tuberculosis in India: Moving forward with a systems biology approach. Tuberculosis. 2011;91(5):407-413. https://doi.org/10.1016/j.tube.2011.03.006.
12. Министерство природных ресурсов и экологии РФ. Государственный доклад «О состоянии и об охране окружающей среды Российской федерации в 2019 г. Москва; 2020. 1848 с. Режим доступа: https://www.mnr.gov.ru/ upload/iblock/cf1/07_09_2020_M_P_O%20(1).pdf.
13. Служба природопользования и охраны окружающей среды Астраханской области. Доклад об экологической ситуации в Астраханской области в 2015 году. Астрахань; 2016. 184 с. Режим доступа: https://nat.astrobl.ru/docs/ document-16g5-4e75-73-0a0a.
14. Федеральная служба по гидрометеорологии и мониторингу окружающей среды (Росгидромет). Обзор состояния и загрязнения окружающей среды в Российской Федерации за 2019 г. Москва; 2020. 247 с.