КРИПТОРХИЗМ И ПРОБЛЕМА ПРОФИЛАКТИКИ МУЖСКОГО БЕСПЛОДИЯ

Т.О.  Омурбеков; А.А. Элгондиев; В.Н. Порощай; Б.И. Эсембаев; К.К. Муратов; С.Н. Оморов

doi:10.54890/.v5i5-6.451

Т.О. Омурбеков А.А. Элгондиев В.Н. Порощай Б.И. Эсембаев К.К. Муратов С.Н. Оморов

DOI:

Аннотация

Урук безинин абалынын аномалиялары толук мөөнөттүү кемтиктердин жалпы санынын 5% га чейин, ал эми ара төрөлгөн ымыркайларда 30%ке чейин түзөт, бул 60% тукумсуздукка алып келген сперматогендик жана гормоналдык функциянын бузулушунун себеби болуп саналат. Эркектерде бир жактуу, ал эми 80%дан 100%ке чейин эки тараптуу форма крипторхизм менен. 2016-2021-жылдар аралыгында крипторхизм менен операция жасалган 987 бейтапка ретроспективдүү талдоо жүргүзүлдү. Операцияланган бейтаптардын басымдуу курагы 4 жаштан 7 жашка чейинки мектепке чейинки жана башталгыч мектеп курагындагы – 44,3% жана 1 жаштан 3 жашка чейинки балдар – 34,1% 4 жаштан жогоркулар баштапкы медициналык-санитардык жардамдын деңгээлинде билим берүү жана амбулатордук диагностикалык иштердин жетишсиздигин көрсөтүп турат. Крипторхизм менен ооругандардын 12,5%ында байланыштуу тубаса кемтиктер аныкталган. Эркектердин тукумсуздугун алдын алуу жана крипторхизмди эрте диагностикалоону жакшыртуу максатында мындан ары илимий изилдөөлөрдү жүргүзүү жана заманбап изилдөө ыкмаларын колдонуу менен балдар калкынын арасында тереңдетилген профилактикалык текшерүүлөрдү жигердүү киргизүү менен баштапкы медициналык санитардык жардамдын деңгээлин жогорулатуу зарыл.

Ключові слова:

тестикулярдын абалынын аномалиясы, крипторхизм, гормондор, балдар, диагностика, урук безинин көлөмү, хирургиялык дарылоо, эркектин тукумсуздугунун алдын алуу.

Посилання

1. Карпова И.Ю., Свазян В.В., Козулина Н.В., Григорук Э.Х., Степанюк С.Ф., Заляева Р.В. Крипторхизм как одна из основных проблем снижения репродуктивного потенциала мужского бесплодия (обзор)// Медицинский альманах. 2020;4:29-37. [Karpova IYu, Svazyan VV, Kozulina NV, Grigoruk EH, Stepanyuk SF, Zalyaeva RV. Cryptorchidism, as one of the main problems of reducing the reproductive potential of the male population (review). Medical almanaсh. 2020;4:29-37.] (in Russ.)

2. Окулов А.Б., Мираков К.К., Володько Е.А., Годлевский Д.Н., Окулов Е.А., Ахмина Н.И., Аникиев А.В. Крипторхизм - ретроспектива и вопросы настоящего времени. Детская хирургия. 2017;21(4):202-206. [Okulov AB, Mirakov KK, Volodko EA, Godlevskyi DN, Okulov EA, Ahmina NI, Anikiev AV. Criptorchizn- retrospective view and current state-of-the art. Detskaya khirurgia. 2017;21(4):202-206.] (in Russ.)

3. Boeri L, Capogrosso P, Ventimiglia E, et al. Testicular volume in infertile versus fertile white-European men: a case-control investigation in the real-life setting. Asian J Androl. 2021;23(5):501-509. doi:10.4103/aja.aja_93_20

4. Румянцева Г.Н., Карташев В.Н., Юсуфов А.А. Выбор объективных критериев для оценки результатов оперативного лечения детей с различными формами крипторхизма. Детская хирургия. 2003;5:35-38. [Rumyanceva GN, Kartashev VN, Usuphov AA. The choice of objective criteria for evaluating the results of surgical treatment of children with various forms of cryptorchidism. Detskaya khirurgia. 2003;5:202-206.] (in Russ.)

5. Tharakan T, Bettocchi C, Carvalho J, Corona G, Joensen UN, et al. Male sexual and reproductive health-does the urologist have a role in addressing gender inequality in life expectancy. Eur Urol Focus. 2020;6:791–800.

6. Salonia A, Bettocchi C, Carvalho J, Corona G, Jones TH, et al. EAU guidelines on sexual and reproductive health. [Last assessed on 2020 April 05]. Available from: https://uroweb.org/wp-content/uploads/EAU-Guidelines-on-Sexual-and-Reproductive-Health-2020.pdf.

7. Ang. C.W., Forrest J. Diagnostic laparoscopy and management of the impalpable testis – a review of 10 years practice at a non-paediatric specialist centre. J. Pediatr Urol. 2008; 4(3):214-217.

8. Sakomoto H., Seito K., Oohta M., Inone K., Ogawe Y., Yoshide H. Testicular volume measurement: Comperison of ultrasonography, orchidometry, and weter displaccment. Urology. 2007 Jan; 69(1):152-7.

9. Siisterman K., Hack W.W., Meijer R.W., van der Voort-Doedens L,M, The freguency of undescended testis from birth to adulthood: a review. Int J Androl. 2008;31(1):1-11. Иманкулова А.С., Чынгышова Ж.А., Кабаев Б.А., Толбашиева Г.У., Кожомкулова К.А. Сравнительная оценка эффективности послеоперационного обезболивания в урологической и хирургической практике. Здравоохранение Кыргызстана. 2021;1:54-60. [Imankulova AS, Chyngyshova JA, Kabaev BA, Tolbashieva GU, Kozhomkulova KA. Comparative evaluation of the effectiveness of postoperative pain relief in urological and surgical practice. Health care of Kyrgyzstan. 2021;1:54-60] https://doi.org/10.51350/zdravkg202131154 (in Russ.)

10. Даниленко Ю.Л., Омурбеков Т.О., Эсембаев Б.И., Порощай В.Н. Оптимизация сроков хирургического лечения детей с крипторхизмом. Вестник Кыргызской государственной медицинской академии имени И.К. Ахунбаева. 2014;3:98-101. [Danilenko YL, Omurbekov TO, Esenbaev BI, Porozhay VN. Optimization of dates in the surgical treatment of children with cryptorchidism. Vestnik Kyrgyz state medical academy named after I.K. Akhunbaev. 2014;3:98-101.] (in Russ.)