БИШКЕК ШААРЫНЫН САРКЫНДЫ СУУЛАРЫНАН БӨЛҮНҮП АЛЫНГАН БАКТЕРИЯЛАРДЫН АНТИБИОТИКТЕРГЕ СЕЗИМТАЛДУУЛУГУН АНЫКТОО (2025-ЖЫЛДЫН АПРЕЛЬ – ИЮНЬ АЙЛАРЫ)
DOI:
https://doi.org/10.54890/1694-8882-2025-3-38Аннотация
Бул изилдөөнүн максаты – Бишкек шаарынын саркынды сууларындагы микробиологиялык булганууну комплекстүү баалоо жана бөлүнүп чыккан микроорганизмдердин антибиотиктерге туруктуулугун аныктоо болгон. 2025-жылдын апрелинен июнуна чейин шаар боюнча беш көзөмөл пунктунда изилдөө жүргүзүлдү. Алардын катарына жылуулук электр борборунун (ЖЭБ) саркынды сууларды төгүү жери, шаар аймагындагы Большой Чүй каналынын (БЧК) бир нече участогу жана тазалоочу курулмалар кирди. Жалпы жонунан 15 суу үлгүсү алынган жана алар титрация ыкмасы менен, Европалык комитеттин антимикробдук дары каражаттарына сезимталдыкты аныктоо боюнча (EUCAST) стандарттарына ылайык изилденген.
Бактериологиялык анализдин натыйжасында шарттуу патогендик микрофлоранын өкүлдөрү – Escherichia coli, Proteus mirabilis жана Enterobacter aerogenes аныкталды. Бардык бөлүнүп чыккан штаммдар изилденген антибиотиктерге, анын ичинде ципрофлоксацинге, цефтриаксондун, имипенемдин жана амоксициллин/клавулан кислотасынын айкалышына сезимталдык көрсөткөн. Эң жогорку микробдук булгануу деңгээли ЖЭБден чыккан саркынды суулар аймагында байкалган, бул, балким, органикалык заттардын көптүгү жана температуранын таасири менен байланыштуу. Бактериялардын туруктуу формалары табылган жок, бирок изилдөөнүн жыйынтыктары температуранын жогорулашы жана гидрологиялык режимдин өзгөрүшү сыяктуу климаттык факторлордун таасири астында антибиотиктерге туруктуулук жаралуу коркунучу бар экенин көрсөтөт. Изилдөө Бишкек шаарындагы суу объектилерин үзгүлтүксүз микробиологиялык жана климаттык мониторингден өткөрүүнүн, саркынды сууларды көзөмөлдөө тутумун өркүндөтүүнүн жана климаттын өзгөрүшү шартында туруктуу микроорганизмдердин жайылышын алдын алуу боюнча профилактикалык чараларды иштеп чыгуунун зарылдыгын белгилейт.
Ключові слова:
стоок суу, микробиологиялык анализ, антибиотикке сезгичтик, Escherichia coli, суу коопсуздугу, климат, БишкекПосилання
1. Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Antibiotic Use in the United States, 2021 Update: Progress and Opportunities. 2021. Available from: https://www.cdc.gov/antibiotic-use/pdfs/stewardship-report-2021-H.pdf. Accessed October 5, 2022.
2. Sanchez GV, Kabbani S, Tsay SV, Bizune D, Hersh AL, Luciano A, et al. Antibiotic stewardship in outpatient telemedicine: adapting Centers for Disease Control and Prevention core elements to optimize antibiotic use. Telemed J E Health. 2024;30 (4):951-962. https://doi.org/10.1089/tmj.2023.0229
3. Wang Q, Wang X, Wang J, Ouyang P, Jin C, Wang R, et al. Phenotypic and genotypic characterization of carbapenem-resistant Enterobacteriaceae: a nationwide longitudinal CRE study in China (2012–2016). Clin Infect Dis. 2018;67(Suppl 2): S196–S205.
4. Tumbarello M, Sali M, Trecarichi EM, Leone F, Rossi M, Fiori B, et al. Bloodstream infections caused by extended-spectrum-β-lactamase-producing Escherichia coli: risk factors for inadequate initial antimicrobial therapy. Antimicrob Agents Chemother. 2008;52(9):3244–3252.
5. Patel G, Huprikar S, Factor SH, Jenkins SG, Calfee DP. Outcomes of carbapenem-resistant Klebsiella pneumoniaeinfection and the impact of antimicrobial and adjunctive therapies. Infect Control Hosp Epidemiol. 2008;29(12): 1099-1106.
6. World Health Organization (WHO). Water and sanitation: data and statistics. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe; 2019. Available from: http://www.euro.who.int/en/health-topics/environment-and-health/water-and-sanitation /data-and-statistics
7. Hara D, Bello-Toledo H, Dominguez M, Sigarroa C, Fernandez P, Vergara L, et al. Antibiotic resistance of bacterial isolates from freshwater samples on Fildes Peninsula, King George Island, Antarctica. Sci Rep. 2020;10:3145.
https://doi.org/10.1038/s41598-020-60035-0
8. Singh S. Traditional methods of infection prevention and control in the post-antibiotic era: a perspective. J Sci Res. 2020;64:167–174. https://doi.org/10.37398/jsr.2020.640124
9. Ma Y, Li M, Wu M, Li Z, Liu H. Occurrence and regional distribution of 20 antibiotics in groundwater recharge periods. Sci Total Environ. 2015;518–519:498–506. https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2015.02.100
10. Amarasiri M, Sano D, Suzuki S. Understanding human health risks caused by antibiotic-resistant bacteria (ARB) and antibiotic resistance genes (ARG) in water environments: current knowledge and questions to be answered. Crit Rev Environ
Sci Technol. 2020;50:2016–2059. https://doi.org/10.1080/10643389.2019.1692611
11. Amaya E, Reyes D, Paniagua M, Calderon S, Rashid MU, Colque P, et al. Antimicrobial resistance patterns of Escherichia coli isolates from different aquatic environments in León, Nicaragua. Clin Microbiol Infect. 2012;18:E347–E354. https://doi.org/10.1111/j.1469-0691.2012.03930.x
12. World Health Organization (WHO). Antimicrobial resistance. Geneva: WHO; 2021. Available from: https://www.who .int/news-room/fact-sheets/detail/antimicrobial-resistance
13. Alexander J, Hembach N, Schwartz T. Evaluation of antibiotic resistance dissemination by wastewater treatment plant effluents with different catchment areas in Germany. Sci Rep. 2020;10:1–9. https://doi.org/10.1038/s41598-020-65635-4
14. Serwecińska L. Antimicrobial pharmaceuticals and antibiotic-resistant bacteria in water. Water. 2020;12:3313.
https://doi.org/10.3390/w12123313
15. Tesfaye H, Alemayehu H, Desta AF, Eguale T. Antimicrobial susceptibility profile of selected Enterobacteriaceae in wastewater samples from health institutions, abattoirs, downstream rivers, and treatment plants in Addis Ababa, Ethiopia.
Antimicrob Resist Infect Control. 2019;8:134. https://doi.org/10.1186/s13756-019-0588-1
16. Michael CA, Dominey-Howes D, Labbate M. The antimicrobial resistance crisis: causes, consequences, and management strategies. Front Public Health. 2014;2:145. https://doi.org/10.3389/fpubh.2014.00145
17. Lee J, Jeong JH, Shin J, Jang HM, Kim S, Song MS, et al. Quantitative and qualitative changes in antibiotic resistance genes after passing through municipal wastewater treatment processes. Sci Total Environ. 2017;605–606:906–914.
https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2017.06.250
18. Каримов Т. Х. Экологическая и санитарно-гигиеническая безопасность источников водоснабжения Кыргызской Республики. Евразийский Союз Ученых. 2019;4-2(61):24-30.
19. Касымов О.Т. Аширалиева Д.О., Джемуратов К.А., Умаралиева Г.Б., Арзыгулова К.Ш. Изучение микробиологического состава воды открытых водоёмов и сточных вод города Бишкек и устойчивости бактерий к
противомикробным препаратам. Здравоохранения Кыргызстана. 2025;2:62-70. https://doi.org/10.51350/zdravkg 2025.2.6.7.62.70
20. Tan C, Li V, Zhang J, Zhou W, Chen J, Li Y, et al. Presence, spread, and elimination of antibiotic-resistant bacteria and resistance genes in an urban drinking water supply system: a review. Front Environ Sci Eng. 2019;13. https://doi.org/10. 1007/s11783-019-1120-9
##submission.downloads##
Жарыяланганы
Як цитувати
Номер
Розділ
