ФОТОДИНАМИКАЛЫК ТЕРАПИЯГА ЧЕЙИН ЖАНА АНДАН КИЙИН ОРТОПЕДИЯЛЫК ТҮЗҮЛҮШТӨР МЕНЕН ШАРТТАЛГАН ӨНӨКӨТ ПЕРИОДОНТИТТЕ ГИНГИВАЛДЫК СУЙУКТУКТАГЫ ИММУНОГЛОБУЛИНДЕРДИН КУРАМЫН ИЗИЛДӨӨ

DOI:

https://doi.org/10.54890/1694-8882-2025-1-212

Аннотация

Тиштерди жана тиштерди протездөө – ооз көңдөйүндө бөтөн дененин болушу, бул пародонт ткандарын дүүлүктүрүүчү фактор болуп саналат. Протездөө үчүн конструкциялык материалдар шилекейге чөмүлгөндө өзүн башкача алып жүрөт. Протездерди жасоо үчүн материалдардын биодеградациясы менен пародонттук ткандардын сезгенүүсүнүн ортосундагы байланыш көптөгөн изилдөөчүлөр тарабынан далилденген. Металл
эритмелеринин коррозиясы учурунда ооздун былжырлуу кабыгы жана пародонт ткандары менен үзгүлтүксүз байланышта металлорганикалык кошулмалардын чыгышы алардын шилекейдеги жана кандагы концентрациясынын көбөйүшү менен коштолуп, аллергиялык реакцияларды пайда кылып, жергиликтүү иммунитетке терс таасирин тийгизиши мүмкүн.
Курулуш материалдары, алар склонные тез бузулушуна себеп сезгенүү процесси менен эң курч агымы жана таасир этет дээрлик бардык этаптары сезгенүү процесси. Иммундук бузулууларга алып келген протездик түзүлүштөр менен шартталган периодонтит аралаш шилекейдеги иммуноглобулиндердин концентрациясына таасир этиши мүмкүн. Ооздун былжыр челинин деңгээлиндеги коргоо механизмдери оозеки толеранттуулукту өнүктүрүү жана антигенди нейтралдаштыруучу иммуноглобулиндерди өндүрүү аркылуу ишке ашат. Иммуноглобулиндердин концентрациясы ферментке байланышкан иммуносорбенттик анализди колдонуу менен аралаш шилекейде аныкталган. Изилдөөлөрдүн натыйжалары өнөкөт периодонтит менен ооруган бейтаптарда иммуноглобулиндердин А жана М концентрациясынын төмөндөшүн көрсөтөт, бул иммундук системанын жетишсиздиги менен, ошондой эле алардын бактериялык протеазалар менен бузулушу же экссудаттын көбөйүшүнүн шартында агрегацияланышы менен байланыштуу. Пародонтит менен ооруган бейтаптарда иммуноглобулин G деңгээлинин контролдук топко салыштырмалуу жогорулашы сезгенүүгө каршы, бактерияга каршы жана коллагенге каршы антителолордун көбөйүшү менен түшүндүрүлөт.

Ключові слова:

өнөкөт периодонтит, иммуноглобулиндер, гингивалдык суюктук, биодеградация, протез

Біографії авторів

Э.О. Исаков, И.К. Ахунбаев атындагы Кыргыз мамлекеттик медициналык академиясы

Ортопедиялык стоматология кафедрасы 

А.А. Калбаев, И.К. Ахунбаев атындагы Кыргыз мамлекеттик медициналык академиясы

Ортопедиялык стоматология кафедрасы 

К.Д. Шаяхметова, И.К. Ахунбаев атындагы Кыргыз мамлекеттик медициналык академиясы

Терапевтикалык стоматология кафедрасы

А.Ш. Ашыралиева, И.К. Ахунбаев атындагы Кыргыз мамлекеттик медициналык академиясы

Ортопедиялык стоматология кафедрасы

Т.Ж. Самаков, И.К. Ахунбаев атындагы Кыргыз мамлекеттик медициналык академиясы

Ортопедиялык стоматология кафедрасы

Посилання

1. Белая Е.А., Майборода Ю.Н., Аксенов И.Н. Морфология пульпы зубов и тканей пародонта после одонтопрепарирования. В кн.: Брагин Е.А., Караков К.Г., ред. Актуальные вопросы ортопедической стоматологии. Ставрополь; 2005:4-10.

2. Bluma E, Vidzis A, Zigurs G. The influence of fixed prostheses on periodontal health. Stomatologija. 2016;18(4):112-121.

3. Kononen E, Gursoy M, Cursoy UK. Periodontitis: A multifaceted disease of tooth-supporting tissues. J Clin Med. 2019;8(8):1135. https://doi.org/10.3390/jcm8081135

4. Кулаков А.А., Григорьян А.С. Биодеградируемые полимерные материалы медицинского назначения (основные направления исследований и перспективы их развития). Стоматология. 2014;93(2):63-66.

5. Зуб А.Д. Оптимизация лечения хронического генерализованного пародонтита средней степени. [Дисс. канд. мед. наук]. Краснодар; 2023. 103 с.

6. Мамиконян Р.В. Влияние повышенного уровня гальванических токов в полости рта на развитие пародонтита. [Дисс. канд. мед. наук]. Ереван; 2015. 128 с.

7. Fernandes-Bravo SE. Antioxidants in dentistry: oxidative stress and periodontal diseases. In: Lipid Oxidation in Food and Biological Systems. Springer Cham; 2022:341-359. https://doi.org/10.1007/978-3-030-87222-9-15

8. Ghallab MA. Diagnostic potential and future directions of biomarkers in gingival crevicular fluid and saliva of periodontal diseases: review of the current evidence. Arch Oral Biol. 2018;87:115-124. https://doi.org/10.1016/j.archoralbio. 2017.12.022

9. Дзюба Е.В., Нагаева М.О., Жданова Е.В. Роль иммунных процессов в развитии воспалительных заболеваний пародонта и возможности их коррекции. Проблемы стоматологии. 2019;15(2):25-31. https://doi.org/10.18481/2077-7566-2019-15-2-25-31

10. Черешнев В.А., Юшков Б.Г., Клитин В.Г., Лебедева Е.В. Иммунофизиология. Екатеринбург: УрОРАН; 2002. 258 с.

11. Кожокеева В.А. Воспалительные заболевания пародонта. Пародонтологическое лечение с позиций доказательной медицины: монография. Бишкек; 2011. 118 с.

12. Собуров К.А. Особенности иммунной реактивности у постоянных жителей горных регионов. Ульяновский медико-биологический журнал. 2011;4:69-76.

13. Тулебеков Б.Т. Иммунологические и иммуногенетические аспекты здоровья детей и подростков Кыргызстана [Автореферат диссертации]. Бишкек; 2004:10-11.

14. Sczepanik FSC, Gross ML, Casat M, Goldberg M, Glogauer M, Fine N, et al. Periodontitis is an inflammatory disease of oxidative stress: We should treat it that way. Periodontology 2000. 2020;84(1):45-68. https://doi.org/10.1111/prd.12342

15. Vitkov L, Munos LO, Schoen J, Knopf J, Schauer C, Minnich B, et al. Neutrophils orchestrate the periodontal pocket. Front Immunol. 2021;12:788766. https://doi.org/10.3389/timmu.2021.788766

16. Теблоева Л.М. Современные иммунологические аспекты в патогенезе заболеваний пародонта [автореферат дисс.]. Москва; 2015:30-32.

17. Старикова И.В., Триголос Н.Н., Алешина Н.Ф., Петрушева М.С., Питерская Н.В. Показатели местного иммунитета у больных хроническим генерализованным пародонтитом на фоне метаболического синдрома. Современные проблемы науки и образования. 2014;(6). Режим доступа: https://science-education.ru/ru/article/view?id=15554

18. Jayasekera JP, Moseman EA, Carroll MC. Natural antibody and complement mediate neutralization of influenza virus in the absence of prior immunity. J Virol. 2007;81(7):3487-3494. https://doi.org/10.1128/JVI.02128-06

19. Moise A, Nedelcu FD, Toader MA, Sora SM, Tica A, Ferastraoaru DE, et al. Primary immunodeficiencies of the B lymphocyte. J Med Life. 2010;3(1):60-63.

##submission.downloads##

Жарыяланганы

2025-04-11

Як цитувати

1.
Исаков Э, Калбаев А, Шаяхметова К, Ашыралиева А, Самаков Т. ФОТОДИНАМИКАЛЫК ТЕРАПИЯГА ЧЕЙИН ЖАНА АНДАН КИЙИН ОРТОПЕДИЯЛЫК ТҮЗҮЛҮШТӨР МЕНЕН ШАРТТАЛГАН ӨНӨКӨТ ПЕРИОДОНТИТТЕ ГИНГИВАЛДЫК СУЙУКТУКТАГЫ ИММУНОГЛОБУЛИНДЕРДИН КУРАМЫН ИЗИЛДӨӨ . ЕЖЗ. 2025;1(1):212-218. doi:10.54890/1694-8882-2025-1-212

Номер

Розділ

СТОМАТОЛОГИЯ МАСЕЛЕЛЕРИ