КЫРГЫЗСТАНДЫН, НЕПАЛДЫН ЖАНА ЙЕМЕНДИН БИЙИК ТООЛУУ АЙМАКТАРЫНДА ЖАШАГАН КЫЗ-КЕЛИНДЕРИНИН ЭТЕК КИРИНИН ТУРУКТАНЫШЫНЫН ЖАНА РЕПРОДУКТИВДИК ЖОНДОМДУЛУУГУНУН КЭЭ БИР АСПЕКТИЛЕРИ
Аннотация
Изилдөөнүн максаты: Тянь-Шань (Нарын ш. 1800-2200 м дец. дец.) менен Гималай аймагынын (Непал, Вактапур ш., 1402 -2791 м дец. дец.) жана Аравиялык жарым аралынын (Йемен, Аль-Гуера 2200 -2800 м. дец. дец.) бийик тоолу аймактарынд? жашаган кыз-келиндеринин биринчи этек кири келген жашын жана ал этек кирдин туруктанышын иликтеп, тереттун клиникалык журунгун жана анын узактыгын салыштырмалуу мунездоп, төрөттүн энеге жана балага болгон жыйынтык таасирин ич ара салыштырууда болду. Бул максатты иш жүзүнө ашырыш учун Вактапур ш. төрөт үйүнө 150 боюнда бар келиндер жана Аль-Гуера дуанындагы ооруканада 80 төрөчү аялдар, ошондой эле 60 төрөчү аял Нарын ш., текшерилген. Бийик толу аймактарда жашаган Непал, Йемендик жана Кыргызстан кыздардын этек кири салыштырмалуу кечирээк келери аныкталды 14,2±0,1; 14,8±0,1 жана 14,1±0,1жаш. Бийик тоолу аймактардагы жашаган келиндердин боюнан түшкөнү ылдыйкы бийиктикте жашагандардан 1,7 эсе көбүрөөк экени такталды (9,1%;5,3%). Бийик тоолу аймактарда жаңы төрөлгөн ымыркайлардын Апгар боюнча болгон балоодо 6-7 балдык балдар салыштырмалуу көбүрөөк 40% болду. Аль-Гуера аймакта 35% тереген аялдардын гинекологиялык тарыхында менструалдык циклдын бузулганы иликтенди.
Ключові слова:
аяза (этек кир), бийик тоолу аймак, төрөт, гипоксия.Посилання
ЛИТЕРАТУРА
1. Величкина С.В. Гормональный статус функциональное состояние матки у первородящих женщин с различным характером менструального цикла в пубертатном периоде: Автореферат дис. канд. мед наук. - Челябинск, 1977.-С .20.
2. Искендерова О.И., Лаптева Е.Д., «Особенности становления менструальной функции у девочек долинных и горных районов Таджикистана». II Тезисы докладов Y съезда акушеров-гинекологов РСФСР - Челябинск. - 1982. - С. 121-122
3. Мусуралиев М.С. Перинатальные аспект исхода беременности у жительниц больших высот. В кн.: Особенности формирования женского организма в условиях кратковременного и постоянного пребывания высокогорье». Фрунзе. - 1990. - С.8-20.
4. Мусуралиев М.С. Беременность и горы (Проблемы адаптации в норме и патологии). - Бишкек. 1995. 176с.: ил.
5. Lebedeva I.M., Musuraliev M.S. Same features of adaptation to hypoxia in females at high altitudes of the Pamir and low altitudes of Tien-Shan. In the book «HumanBiology of Asian Hihgland Population in the Global Context». Calcutta. -1989. -128-13 lp.
6. Musuraliev M.S., P. Pradhananga., S.A. Jetigenova Peculiarity of menarhe and reproductive function of women living in high altitude of Nepal. In the book «Programm and abstract book». The first international congress of Central Asia infectious diseases. Bishkek. - 2006. - P. 134.
7. Musuraliev M.S., Napit A., Jetigenova S.A. et al., Effects of Childhood Infectious Diseases in a Development of Primary Amenorrhoea. In the book «Programm and abstract book». The first international congress of Central Asia infectious diseases. Bishkek. - 2006. - P. 134.
