ТОШ ЖАНА БЕЛ ОМУРТКА СЫНЫКТАРЫН ТАЛДОО: ДИАГНОСТИКАСЫ, ЭТИОЛОГИЯСЫ ЖАНА ДАРЫЛОО ЫКМАЛАРЫ

DOI:

https://doi.org/10.54890/1694-8882-2024-4-157

Аннотация

Омуртканын сыныктары майыптыктын олуттуу себеби жана социалдык- экономикалык көйгөй болуп эсептелет. Омуртканын жаракат алуу учурлары сөөк тыгыздыгынын азайышына жана жогорку энергиялуу жаракаттарга байланыштуу, жаш өткөн сайын көбөйөт. Бул изилдөөдө биз Бишкек шаардык клиникалык тез жардам ооруканасында көкүрөк-бел омурткасынын жаракаттарынын жыштыгын, этиологиясын, мүнөзүн жана аларды дарылоо ыкмаларын бааладык. Ооруканага 2022-жылдан 2023-жылга чейин көкүрөк- бел омурткасы сынган 90 бейтаптын клиникалык жана радиологиялык маалыматтары талдоого алынып, жаракат алуу механизми, зыяндын деңгээли, сыныктардын мүнөзү жана дарылоо ыкмалары бааланган. Оорулуулардын орточо жашы 50,24±19,21 жашты түздү; 51,6% эркектер. Компрессиондук жаракаттар (96,5%) түздү, көбүнчөсү көкүрөк-бел омурткасынын сыныктары. Төмөн энергиялуу жаракаттар бардык сыныктардын жарымын түздү. Кош бойлуу неврологиялык зыян бейтаптардын 4,5%да аныкталган жана жаш пациенттерде көбүрөөк кездешкен. Патологиялык сыныктар 13,4% кездешкен жана улгайган адамдарда жана аялдарда көбүрөөк кездешкен. Ошентип, 40 жашка чейинки бейтаптардын омурткасынын сынышына жол кырсыктары жана бийиктиктен кулап түшүүлөр көп кездешкен. Бирок, сыныктардын 60% аялдарда пайда болгон жана алардын өз бийиктигинен жөнөкөй жыгылышы менен шартталган, бул аялдардын жана улгайган адамдардын арасында сөөктүн минералдык тыгыздыгынын бузулушунун кеңири таралышын чагылдырат. Ошондуктан, омурткалардын жаракат алуу коркунучун азайтуу үчүн көп кабаттуу үйлөрдө жол кыймылынын коопсуздугун жана эмгекти коргоо чараларын сактоону, ошондой эле үйдө жана көчөдө улгайган адамдардын коопсуздук чараларын сактоону сунуштоо зарыл.

Ключові слова:

сыныктар, көкүрөк-белдин түйүнү, омуртка, бийиктиктен кулоо, жол кырсыгы

Біографії авторів

У.К. Нурматов, И.К. Ахунбаев атындагы Кыргыз мамлекеттик медициналык академиясы

Травматология, ортопедия жана экстремалдык хирургия кафедрасы

С.А. Джумабеков, И.К. Ахунбаев атындагы Кыргыз мамлекеттик медициналык академиясы

Травматология, ортопедия жана экстремалдык хирургия кафедрасы

М.Дж. Абакиров, Россиянын элдер достугу университети

Травматология жана ортопедия кафедрасы

С.Т. Мамырбаев, И.К. Ахунбаев атындагы Кыргыз мамлекеттик медициналык академиясы

Травматология, ортопедия жана экстремалдык хирургия кафедрасы

М.К. Сабыралиев, С.Б. Данияров атындагы Кыргыз мамлекеттик кайра даярдоо жана квалификацияны жогорулатуу медициналык институту

Травматология, ортопедия жана катастрофалар медицина кафедрасы

Посилання

1. Mitchell R, Harvey L, Stanford R, Close J. Health outcomes and costs of acute traumatic spinal injury in New South Wales, Australia. Spine J. 2018;18(7):1172-1179. https://doi.org/10.1016/j.spinee.2017.11.013

2. Sidon E, Stein M, Ramalingam G, Shemesh S, Benharroch D, Ohana N. Gender Differences in Spinal Injuries: Causes and Location of Injury. J Womens Health (Larchmt). 2018;27(7):946-951. https://doi.org/10.1089/jwh.2017.6687

3. Ташибеков Ж.Т. Результаты хирургического лечения позвоночно-спинномозговой травмы. Вестник КГМА им. И.К. Ахунбаева. 2018;1:94-100.

4. Fradet L, Petit Y, Wagnac E, Aubin CE, Arnoux PJ. Biomechanics of thoracolumbar junction vertebral fractures from various kinematic conditions. Med Biol Eng Comput. 2014;52(1):87-94. https://doi.org/10.1007/s11517-013-1124-8

5. Bogduk N. Functional anatomy of the spine. Handb Clin Neurol. 2016;136:675-88. https://doi.org/10.1016/B978-0-444-53486-6.00032-6

6. Tang L, Zheng J, Hu J. A numerical investigation of factors affecting lumbar spine injuries in frontal crashes. Accid Anal Prev. 2020;136:105400. https://doi.org/10.1016/j.aap.2019.105400

7. Новосёлова И.Н. Этиология и клиническая эпидемиология позвоночно-спинномозговой травмы. Литературный обзор. Российский нейрохирургический журнал имени профессора А.Л. Поленова. 2019;11(4):84-92.

8. Казакова Э.Ю., Гринь А.А. Эпидемиология и особенности сочетанных повреждений у пострадавших с переломами позвоночника в результате падения с высоты. Нейрохирургия 2019;21(3):21–8. https://doi.org/10.17650/ 1683-3295-2019-21-3-21-28

9. Capdevila-Reniu A, Navarro-López M, López-Soto A. Osteoporotic vertebral fractures: A diagnostic challenge in the 21ST century. Rev Clin Esp. 2021;221(2):118-124. English, Spanish. https://doi.org/10.1016/j.rce.2019.09.006.

10. McCarthy J, Davis A. Diagnosis and Management of Vertebral Compression Fractures. Am Fam Physician. 2016;94(1):44-50.

11. Chandra RV, Maingard J, Asadi H, Slater LA, Mazwi TL, Marcia S, et al. Vertebroplasty and Kyphoplasty for Osteoporotic Vertebral Fractures: What Are the Latest Data? AJNR Am J Neuroradiol. 2018;39(5):798-806. https://doi.org /10.3174/ajnr.A5458

12. Adams MA, Dolan P. Spine biomechanics. J Biomech. 2005;38(10):1972-1983. https://doi.org/10.1016/j.jbiomech. 2005.03.028

##submission.downloads##

Жарыяланганы

2024-11-02

Як цитувати

Нурматов, У., С. Джумабеков, М. Абакиров, С. Мамырбаев, і М. Сабыралиев. «ТОШ ЖАНА БЕЛ ОМУРТКА СЫНЫКТАРЫН ТАЛДОО: ДИАГНОСТИКАСЫ, ЭТИОЛОГИЯСЫ ЖАНА ДАРЫЛОО ЫКМАЛАРЫ ». Евразиялык саламаттыкты сактоо журналы, вип. 4, вип. 4, Листопад 2024, с. 157-62, doi:10.54890/1694-8882-2024-4-157.

Номер

Розділ

ТРАВМАТОЛОГИЯ ЖАНА ОРТОПЕДИЯ МАСЕЛЕЛЕРИ