ПРИМЕНЕНИЕ КОМБИНИРОВАННОЙ МИНИИНВАЗИВНОЙ  ХИРУРГИИ В ЛЕЧЕНИИ РЕЦИДИВИРУЮЩЕГО ПТЕРИГИУМА

Н.А. Тургунбаев; Г.Е. Бегимбаева; Ф.Р. Шиваза

doi:10.54890/1694-8882-2025-3-148

Н.А. Тургунбаев Г.Е. Бегимбаева Ф.Р. Шиваза

DOI:

https://doi.org/10.54890/1694-8882-2025-3-148

Аннотация

Птеригиум же птеригиум көрүү органдарынын эң кеңири тараган ооруларынын бири. Борбордук Азияда птеригиум жалпы калктын 1% дан 6%ке чейин жабыркайт; (экватордон ± 40˚). Биздин өлкөдө шаар жеринде көз ооруларынын структурасында птеригиумдун үлүшү 2-2,5% түзөт. Изилдөөнүн максаты 5-фторурацил менен айкалышта минималдуу инвазивдик хирургиянын эффективдүүлүгүн аныктоо болгон. Птеригиумдун I-III стадияларынын кайталанган он бир бейтап (11 көз) текшерилип, операция жасалган. Стандарттык офтальмологиялык текшерүүлөр жүргүзүлдү. Айкалыштырылган дарылоо ыкмасына алдын ала анестетик жана 5-фторурацил киргизилген "мини" версиядагы стандарттык автоконъюнктивалык пластина киргизилген. Операциянын ичиндеги жана операциядан кийинки мезгилде эч кандай олуттуу кыйынчылыктар байкалган эмес. Бардык пациенттерде операциядан кийинки мезгилде көрүү курчтугу 0,6 - 1,0 болгон. Калган офтальмологиялык көрсөткүчтөр да нормалдуу чектерде болгон. Комплекстүү минималдуу инвазивдик птеригиум хирургиясынын сунушталган жаңы ыкмасы өзүнүн жогорку эффективдүүлүгүн, коопсуздугун жана эң сонун косметикалык натыйжасын көрсөттү жана практикалык колдонууга сунушталышы мүмкүн.

Ключові слова:

птеригиум, 5-фторурацил, автоконъюнктива, трансплантация, рецидив, птеригиум, хирургия

Біографії авторів

Н.А. Тургунбаев, И.К. Ахунбаев атындагы Кыргыз мамлекеттик медициналык академиясы

Офтальмология кафедрасы

Ф.Р. Шиваза, Б.Н. Ельцин атындагы Кыргыз-Россия Славян университети, Медицина факультети

М.А.Медведев атындагы офтальмология кафедрасы

Посилання

1. Тришкин К.С. Новый способ хирургического лечения птеригиума. Сборник тезисов XVII региональной конференции молодых исследователей Волгоградской области. 2012:68–70.

2. Банщиков П.А., Егоров В.В., Смолякова Г.П., Бочкарева А.Н. Повышение эффективности хирургического лечения рецидивирующего птеригиума. Современные технологии в офтальмологии. 2015;2:141–144.

3. Черединченко ЛП, Коренек ГВ, Жигенко НА. Роль эколого–географических факторов в развитии птеригиума. Медицинский вестник Северного Кавказа. 2006;2:56–57.

4. Бикбов М.М., Суркова ВК, Казакбаев РА. Региональные особенности эпидемиологии птеригиума в Республике Башкортостан. Acta Biomedica Scientifica. 2022;7(1):82–89. https://doi.org/10.29413/ABS.2022-7.1.10

5. Cabral-Pacheco GA, Garza-Veloz I, Castruita-De la Rosa C, et al. The Roles of Matrix Metalloproteinases and Their Inhibitors in Human Diseases. Int J Mol Sci. 2020;21(24):9739. https://doi.org/10.3390/ijms21249739

6. Chen S, Zhang M, Lin Y, Shi Y, Lin Q, Xie T, et al. Risk factors for pterygium recurrence based on a retrospective study of 196 patients. Sci Rep. 2025 Feb 24;15(1):6646. https://doi.org/10.1038/s41598-025-90433-1

7. Бочкарева А.Н., Егоров В.В., Смолякова Г.П., Коленко О.В., Банщиков П.А. Оценка эффективности нового комбинированного метода лечения первичного прогрессирующего птеригиума. Современные технологии в офтальмологии. 2021;1:221-225. https://doi.org/10.25276/2312-4911-2021-1-221-225

8. Тургунбаев Н.А., Островерхов А.И., Шиваза Ф.Р. Сравнительная характеристика применения различных методов хирургического лечения птеригиума в сочетании с 5-фторурацилом. Вестник КРСУ. 2023;23(9):94–97. https://doi.org/ 10.36979/1694-500X-2023-23-9-94-97

9. Clearfield E, Muthappan V, Wang X, Kuo IC. Conjunctival autograft for pterygium. Cochrane Database Syst Rev. 2016;2(2):CD011349. https://doi.org/10.1002/ 14651858.CD011349.pub2

10. Hirst LW. The treatment of pterygium. Surv Ophthalmol. 2003;48(2):145–180. https://doi.org/10.1016/s0039-6257(02)00463-0

11. Youngson RM. Recurrence of pterygium after excision. Br J Ophthalmol. 1972;56(2):120–125. https://doi.org/ 10.1136/bjo.56.2.120

12. Kenyon KR, Wagoner MD, Hettinger ME. Conjunctival autograft transplantation for advanced and recurrent pterygium. Ophthalmology. 1985;92(11):1461–1470. https://doi.org/10.1016/s0161-6420(85)33831-9

13. Koranyi G, Seregard S, Kopp ED. Intraoperative mitomycin C to prevent recurrence of pterygium surgery: 13 years’ experience. Acta Ophthalmol Scand. 2005;83(3):298–301.

14. Alsarhani W, Alshahrani S, Showail M, Alhabdan N, Alsumari O, Almalki A, et al. Characteristics and recurrence of pterygium in Saudi Arabia: a single center study with a long follow-up. BMC Ophthalmol. 2021;21(1):207. https://doi.org/10.1186/s12886-021-01960-0

15. Lee BWH, Sidhu AS, Francis IC, Coroneo MT. 5-Fluorouracil in primary, impending recurrent and recurrent pterygium: Systematic review of the efficacy and safety of a surgical adjuvant and intralesional antimetabolite. Ocul Surf. 2022;26:128-141. https://doi.org/10.1016/j.jtos.2022.08.002.

16. Almond MC, Dastrup BT, Kaufman SC. 5-fluorouracil and mitomycin C: adjuncts to pterygium surgery. In: Hovanesian JA, ed, Pterygium: Techniques and Technologies for Surgical Success. Thorofare, NJ: Slack Inc; 2012:55–64. https://doi.org/10.1201/9781003526094

17. Pikkel J, Porges Y, Ophir A. Halting pterygium recurrence by postoperative 5-fluorouracil. Cornea. 2001; 20:168–171. https://doi.org/10.1097/00003226-200103000-00011

18. Kim YJ, Rao R, Lee HJ. Comparison of surgical techniques for recurrent pterygium. Can J Ophthalmol. 2023;58(5):422-425. https://doi.org/10.1016/ j.jcjo.2022.05.011

19. Shah SU, Ahmed T, Badar A, Shafique M, Malik S, Aaqil B. Efficacy of 5-Fluorouracil in the Treatment of Pterygium. Cureus. 2021;13(1):e12652. https://doi.org/10.7759/cureus.12652

20. Prabhasawat P, Tesavibul N, Leelapatranura K, Phonjan T. Efficacy ofsubconjunctival 5-fluorouracil and triamcinolone injection in impending recurrent pterygium. Ophthalmology 2006;113:1102–1109. https://doi.org/10.1016/ j.ophtha.2006.02.026