КӨК ЖӨТӨЛДҮН КЫРГЫЗ РЕСПУБЛИКАСЫНЫН РЕГИОНДОРУНДАГЫ ЖАШ КУРАК БОЮНЧА АБАЛЫ, 2014-2024-ж.
DOI:
https://doi.org/10.54890/1694-8882-2025-1-263Аннотация
Макалада 2014-2024-жылдар аралыгында Кыргыз Республикасынын региондору боюнча көк жөтөл оорусу жаш курак аспектинде көрсөтүлгөн.
Анализделген жылдары Көк жөтөлдүн үч эпидемиялык көтөрүлүшү (2015-2016-жж., 2018-2019-жж. жана 2023-2024-жж.) катталган дагы. динамикада интенсивдик көрсөткүч жогорулаган (4,70/0000 - 3,20/0000, 9,60/0000 - 6,80/0000 жана 27,40/0000 - 46,70/0000, тиешелүүлүгүнө жараша).
Эгерде алгачкы эки эпизоддо эпидемиялык кырдаал ар башка аймактарда айырмаланса (кээ бир аймактарда оорунун каттоосу жок болуп, ал эми айрымдарында жогору болгон), акыркы жылдары кичине балдардын прогрессивдүү оорусуна жана өспүрүмдөр менен чоңдордун катышуусуна байланыштуу инфекциянын кеңири жайылышы байкалды.
Белгилей кетсек, акыркы жылдары өлкөнүн түндүк региондорунда оорулуу балдардын саны барган сайын өсүүдө, ал эми Ош жана Баткен облустарында ал көрсөткүч азайууда.
Оорунун 2014-2024-жж аралыгындагы кумулятивдик көрсөткүчүнүн эң жогорку деңгээли Бишкек шаарында (413,5 100 000 калкка карата (0/0000)) жана Чүй облусунда (207,00/0000) катталган. Тизменин ортонку бөлүгүн Талас (45,60/0000), Ысык-Көл (28,90/0000), Нарын (19,40/0000) облустар ээлешкен, ал эми түштүк региондор салыштырмалуу эпидемиялык туруктуулукка ээ болушкан (Ош шаары – 10,80/0000; Жалал-Абад – 7,70/0000; Баткен – 2,10/0000; Ош – 1,30/0000 облустары).
Ключові слова:
оору, көк жөтөл, балдар, өспүрүмдөр, чоңдор, областар, Кыргыз РеспубликасыПосилання
1. World Health Organization (WHO). Pertussis (whooping cough) [Internet]. WPRO – World Health Organization; 2020 Jan 7. Available from: https://www.who.int/ westernpacific/health-topics/pertussis#tab=tab_
2. Macina D, Evans KE. Bordetella pertussis in school-age children, adolescents, and adults: a systematic review of epidemiology, burden, and mortality in Asia. Infect Dis Ther. 2021;10(3):1115-1140. https://doi.org/10.1007/s40121-021-00439-1
3. Macina D, Evans KE. Bordetella pertussis in School-Age Children, Adolescents and Adults: A Systematic Review of Epidemiology and Mortality in Europe. Infect Dis Ther. 2021;10(4):2071-2118. https://doi.org/10.1007/s40121-021-00520-9
4. Tariku MK, Belete AH, Worede DT, Bante SA, Alehegn AA, Assen BK, et al. Attack rate, case fatality rate and predictors of pertussis outbreak during pertussis outbreak investigation in Ethiopia: systematic review and meta-analysis. J Epidemiol Glob Health. 2024;14(2):327-336. https://doi.org/10.1007/s44197-024-00234-4
5. Ломоносова А.В. Эпидемиологические особенности и основные направления надзора и профилактики коклюша на современном этапе [диссертация]. Москва: Первый Московский государственный медицинский университет имени И.М. Сеченова; 2021. 201 с.
6. Тоқтасынов Қ.Қ. Эпидемиологическая ситуация коклюша в Республике Казахстан. Развитие науки и практики в глобально меняющемся мире в условиях рисков (шифр-МКРНП): Сборник материалов XXVIII Международной научно-практической конференции, Москва, 24 мая 2024 года. Москва: Центр развития образования и науки; 2024:442-447. EDN FCHJEN.
7. Niiazalieva MS, Isakova JT, Toygombaeva VS, Mergenov AE, Joldoshbekov EJ. The epidemic process of whooping cough at contemporary stage in the Republic of Kyrgyzstan. Probl Sotsialnoi Gig Zdravookhranenniiai Istor Med. 2021;29(3):542-546. https://doi.org/10.32687/0869-866X-2021-29-3-542-546
8. Чечетова С.В., Кадырова Р.М., Джолбунова З.К., Халупко Е.А., Чыныева Д.К., Карамурзаева Г.А., и др. Динамика заболеваемости вакциноуправляемых инфекций за последние 20 лет в Кыргызстане. Вестник КГМА имени И.К. Ахунбаева. 2022;1:119-128. https://doi.org/10.54890/1694-6405_2022_1_119
9. Центр электронного здравоохранения [Интернет]. Бишкек. Доступно: https://cez.med.kg/
10. Национальный статистический комитет Кыргызской Республики [Интернет]. Бишкек. Доступно: https:// www.stat.kg/ru/
##submission.downloads##
Жарыяланганы
Як цитувати
Номер
Розділ
