КЛИНИКО-РЕНТГЕНОЛОГИЧЕСКАЯ ХАРАКТЕРИСТИКА СИЛИКОЗА  У РАБОТНИКОВ ГОРНОДОБЫВАЮЩЕЙ ОТРАСЛИ В КЫРГЫЗСТАНЕ

Ч.К. Чонбашева; Г.У. Джапаева; А.И. Исабаев

doi:10.54890/1694-8882-2025-1-103

Ч.К. Чонбашева Г.У. Джапаева А.И. Исабаев

DOI:

https://doi.org/10.54890/1694-8882-2025-1-103

Аннотация

Азыркы учурда Кыргызстанда тоо-кен өндүрүшү жанданып, өнүгүп жатат. Негизинен алтын кендерин иштетүү жүрүп жатат. Ошондуктан, силикоз көйгөйү өзгөчө актуалдуулукка ээ болду.

Изилдөө максаты: казып алуу тармагында силикоздун формаларын изилдөө.
Материалардар жана методдор: макалада макалада Кен ишканасынын жер астындагы шарттарында иштеген 35 силикоз менен ооруган бейтаптарды клиникалык жана рентгенологиялык (анын ичинде компьютердик томография) изилдөөнүн жыйынтыктарынын анализи берилген.
Жыйынтыктар. Оорулуулар Кыргыз Республикасынын Саламаттык Сактоо Министрлигинин Улуттук госпиталынын кесиптик патология бөлүмүндө текшерилди, анткени медициналык кароодон өтүүдө өпкөсундө өзгөрүүлөр аныктылган. Ар бир бейтаптын кесиптик маршруту изилденди. Ошондой эле аймактык санитардык-эпидемиологиялык көзөмөл департаментинин адистери тарабыннан түзүлгөн эмгек шарттарынын санитардык- гигиеналык мүнөздөмөлөрүнүн маалыматтары изилденди. Текшерилген бейтаптардын клиникалык картинасы изилденди, рентгенологиялык өзгөрүүлөр, анын ичинде компьютердик томография жүргүзүүдө аныктылган өзгөрүүлөр такталды. Кан анализиндеги өзгөрүүлөрдү изилдөө жүргүзүлдү. Жүргүзүлгөн изилдөө алтын кенинин жумушчуларында азыркы учурда прогрессивдүү, татаалдашкан силикоз формаларынын устөмдүгүн көрсөттү.
Изилдөө корутундусу: жүргүзүлгөн талдоонун негизинде бул оорунун өнүгүшүн профилактикалоого багытталган гигиеналык жана медициналык иш-чараларды иштеп чыгуу жана киргизүү зарылдыгы негизделген.

Ключові слова:

силикоз, кичиникей түйүндүү жана чоң түйүндүү рентгенологиялык карангылыктар, кургак учук, силикоартрит, алдын алуу

Біографії авторів

Ч.К. Чонбашева, И.К. Ахунбаев атындагы Кыргыз мамлекеттик медициналык академиясы

Ички оорулар пропедевтикасы менен эндокринология жана профпатология курстары кафедрасы

Г.У. Джапаева, Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министрлигинин Улуттук госпиталы

Профпатология бөлүмү

А.И. Исабаев, И.К. Ахунбаев атындагы Кыргыз мамлекеттик медициналык академиясы

Ички оорулар пропедевтикасы менен эндокринология жана профпатология курстары кафедрасы

Посилання

1. Измеров Н.Ф., Монаенкова А.М. Введение. В кн.: Измеров Н.Ф., ред. Руководство по профессиональным заболеваниям. Том 1. М.:Медицина; 1983:5-11.

2. Бабанов С.А., Стрижаков Л.А., Лебедева М.В., Фомин В.В., Будаш Д.С., Байкоа А.Г. Пневмокониозы: современные взгляды. Терапевтический архив. 2019;91(3):107-113. https://doi.org/10.26442/00403660.2019.03.000066

3. Васильева О.С., Кравченко Н.Ю. Пневмокониоз в практике лечащего врача. CONSILIUM MEDICUM. 2016;18(11):39-45.

4. Hua JT, Zell-Baran L, Go LHT, Kramer MR, Van Bree JB, Chambers D, Deller D, et al. Demographic, exposure and clinical characterisics in a multinational registry of engineered stone workers with silicosis. Occup. Environ. Med. 2022;79(9):586-593. https://doi.org/10.1136/oemed-2021-108190

5. Hoy RF, Jeebhay MF, Cavalin C, Chen W, Cohen RA, Fireman E, Go LHT, León-Jiménez A, et al. Current global perspectives on silicosis – Convergence of old and newly emergent hazards. Respirology. 2022;27(6): 387–398. https://doi.org/10.1111/ resp. 14242

6. International Labour Organizationю Guidelines for the use of the ILO International Classification of Radiographs of Pneumoconioses. Revised edition 2022. 38 p.

7. Классификация пневмокониозов: Методические указания № 95/235 Министерства здравоохранения и медицинской промышленности РФ. Москва; 1996:2.

8. Плюхин А.Е., Бурмистрова Т.Б., Еловская Л.Т. Пневмокониозы. Общая характеристика, классификация, патогенез и диагностика. В кн.: Измеров Н.Ф., ред. Профессиональная патология. Национальное руководство. М.: ГЭОТАР-Медиа; 2011:24.2:356-377.

9. Лощилов Ю.А. Особенности формирования гипертензии в малом круге кровообращения при пневмокониозах. Пульмонология. 2008;4:111 -112.

10. Власов И.Г., Лаптев В.Я., Логвиненко И.И., Смирнова Е.Л., Бровченко Е.П., Миронова М.В. Возможности использования рентгенографии и компьютерной томографии высокого разрешения в клинике пневмокониозов. Медицина труда и промышленная экология. 2011;10:13-16.